Βιβλιοπροτάσεις: Ιανουάριος και Φεβρουάριος του 2019

πεζογραφία

Νύχτες και αυγές, Μήτσος Αλεξανδρόπουλος

Ο Μ. Αλεξανδρόπουλος έγραψε το πρώτο μέρος του μυθιστορήματος «Νύχτες και Αυγές» («Η Πολιτεία») το 1961, και το δεύτερο («Τα Βουνά») το 1963, ενώ ζούσε στη Μόσχα, όπου είχε τελικά καταφύγει ακολουθώντας τους ηττημένους του Δημοκρατικού Στρατού το 1949. Τον Ιανουάριο του 2019, το μυθιστόρημα επανεκδόθηκε σε έναν τόμο από τις εκδόσεις Γκοβόστη. Το κείμενο πλαισιώνεται από το εισαγωγικό σημείωμα της Σόνιας Ιλίνσκαγια – Αλεξανδροπούλου και από τον πρόλογο του ίδιου του συγγραφέα. Οι «Νύχτες και Αυγές» είναι ένα μυθιστόρημα στο οποίο η αφήγηση ορίζεται από τα ιστορικά γεγονότα της Κατοχής, της Αντίστασης, των Δεκεμβριανών και του εμφύλιου πολέμου, όπως τα βιώνει κυρίως ο κεντρικός της ήρωας. Γράφτηκε σε μια εποχή που ο λόγος της αριστεράς για τα γεγονότα των περιόδων αυτών εκφραζόταν κυρίως μέσα από έργα μυθοπλασίας. Σήμερα, με δεδομένο ότι είναι διαθέσιμες ευρύτερες και βαθύτερες ιστορικές αναλύσεις για την δεκαετία του ’40, η επανέκδοση του μυθιστορήματος μας καλεί να ανακαλύψουμε νέες σχέσεις μεταξύ ιστορίας και μυθοπλασίας. Αλλά και να απολαύσουμε μια στέρεη και πλούσια αφήγηση.

Ένα δικό της δωμάτιο, Βιρτζίνια Γουλφ

Η νέα έκδοση του βιβλίου της Βιρτζίνια Γουλφ έρχεται να καλύψει το κενό που είχε δημιουργήσει η εξαντλημένη πια πρώτη ελληνική έκδοση. Ένα βιβλίο για τον αγώνα των γυναικών να κατακτήσουν τη θέση τους στον δημόσιο χώρο και λόγο, να αναμετρηθούν με την καλλιτεχνική γραφή και με την ανάγκη έκφρασής τους. Μέσα από τη ματιά της γυναίκας που η ανάγνωση της γραφής της μπορεί να βιωθεί σαν αιώρηση πάνω από τις σκέψεις και τον εαυτό σου. Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Βάσιας Τζανακάρη.

ποίηση

Ανθολογία νέων γάλλων ποιητών, ανθολογεί ο Νέστορας Πουλάκος

Γράφεται ποίηση σήμερα; Ή η τέχνη βούλιαξε στη δίνη της κρίσης; Έχουν φωνή οι νέες και οι νέοι του καιρού μας; Τι γεύση έχει η απώλεια σε μια σύγχρονη δυτική κοινωνία; Οι εκδόσεις Βακχικόν φωτίζουν, με αυτή τη δίγλωσση έκδοση –αλλά και ολόκληρη τη σχετική σειρά– το δημιουργικό παρόν μιας γενιάς που μόνο εύκολα δεν τα βρήκε. Στην ανθολογία του Νέστορα Πουλάκου περιλαμβάνονται ποίηματα των σύγχρονων ποιητών και ποιητριών Στεφάν Κορβέν, Ωρελιά Λασάκ, Φρανσουά-Ξαβιέ Μεγκρ, Αντλίν Μπαλντακινό, Βικτόρ Μπλαν, Ζαν-Μπατίστ Πεντινί, Λιζιάν Ρακοτοσόν και Μπενουά Ρες (γεννημένες/γεννημένοι μεταξύ 1976 και 1992). Τα ποιήματα έχει μεταφράσει η Ανδρονίκη Γρηγοριάδου. Ο τόμος συμπληρώνεται με τον πρόλογο του Χρήσου Νίκου. Από τις εκδόσεις Βακχικόν.

θέατρο

Ίσια δικαιώματα, Μαρία Τσιμά

Μετά την πολυδιαβασμενη νουβέλα «Το Λιθόστρατο», η Μαρία Τσιμά γράφει ένα θεατρικό έργο που μπορεί να διαβαστεί και ως συλλογή διηγημάτων. Οι επτά ιστορίες που περιλαμβάνει εμπνέονται από τις προσωπικές μαρτυρίες γυναικών που μετανάστευσαν στην Ελλάδα. Πριν λίγα χρόνια η συγγραφέας άρχισε να τις καταγράφει βάσει ενός αυτοσχέδιου ερωτηματολογίου, χωρίς να έχει αποφασίσει πώς θα αξιοποιήσει το υλικό αυτό. Η αναμέτρηση με την έννοια της πατρίδας, αυτής που οι μετανάστριες άφησαν πίσω κι αυτής που βρήκαν, οι δυσκολίες που συνάντησαν και η μοναξιά του να μην ανήκεις πουθενά. Από τις εκδόσεις Στερέωμα.

φωτογραφία

Μετά το παραπέτασμα, Ρωσία ’98, Άρις Γεωργίου

Ό Άρις Γεωργίου είναι αρχιτέκτονας, φωτογράφος και ζωγράφος. Στον παρόντα τόμο παρουσιάζονται οι φωτογραφίες του από τη Ρωσία του 1998 μαζί με ένα σημαντικό κείμενο του Robin Baker. Από τις εκδόσεις του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης.

ιστορία

Μια ατελείωτη διαπραγμάτευση, Άννα Μαρία Δρουμπούκη

Στο βιβλίο αυτό η Άννα Μαρία Δρουμπούκη επιχειρεί να ανασυνθέσει την ιστορία της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης των ισραηλιτικών κοινοτήτων της Ελλάδας. Μέσω πρωτότυπης αρχειακής έρευνας ανασυστήνει τους τρόπους μέσω των οποίων οι κοινότητες επιχείρησαν να επανακτήσουν όσων απώλεσαν, καθώς και τις δυσκολίες που συνάντησαν οι προσπάθειες αυτές τόσο από γερμανικής όσο και από ελληνικής πλευράς. Από τις εκδόσεις Ποταμός.

Ο μακρύς ελληνογερμανικός εικοστός αιώνας, επιμέλεια Στράτος Δορδανάς και Νίκος Παπαναστασίου

Από την αρχή της κρίσης και ιδίως των μνημονίων έχει χυθεί πολύ μελάνι σε σχέση με τις ελληνογερμανικές σχέσεις. Η συζήτηση ξεκινάει από τις πολεμικές αποζημιώσεις και το κατοχικό δάνειο και φτάνει στον ρόλο της Γερμανίας εντός της ΕΕ και τη δράση του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον. Ιστορικοί από διαφορετικές σχολές (από μετα-αναθεωρητές έως «αριστερούς ιστορικούς») συνεργάζονται στον συλλογικό αυτό τόμο συζητώντας διαφορετικές πτυχές των ελληνογερμανικών σχέσεων. Από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Η συγκρότηση της αγγλικής εργατικής τάξης, E. P. Thompson

Έργο-σταθμός στη μαρξιστική ιστοριογραφία, το Η συγκρότηση της αγγλικής εργατικής τάξης αποτελεί μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς για τη μελέτη των κοινωνικο-πολιτικών μεταβολών που σημάδεψαν τη Βρετανία την επαύριο της βιομηχανικής επανάστασης. Δίχως αμφιβολία το magnum opus του E.P. Thompson, το βιβλίο αυτό βρέθηκε επίσης στο επίκεντρο της θεωρητικής διαμάχης μεταξύ του λεγόμενου αγγλοσαξονικού μαρξισμού και του γαλλικού δομισμού κατα τις δεκαετίες του 1960 και 1970. Από τις εκδόσεις του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς.

πολιτική/οικονομία

Η κοινότητα ενάντια στο κράτος, Γκούσταβ Λαντάουερ

Στο έργο αυτό συγκεντρώνονται δοκίμια κι επιστολές μιας σπουδαίας, ρομαντικής, αναρχικής φυσιογνωμίας. Ο Γκούσταβ Λαντάουερ ανήκει στους δολοφονημένους της αποτυχημένης επανάστασης του 1919. Το βιβλίο συμπληρώνουν τρία επίμετρα των Γιώργου Πέρτσα, Στέφανου Ρέγκα και Μίκαελ Λεβί. Από τις εκδόσεις Πανοπτικόν.

πολιτική/κοινωνική θεωρία

Libido Artistica: Κοινωνική Κριτική της καλλιτεχνικής ζήτησης, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Μαρία Βιδάλη

Ποιοι παρακολουθούν θέατρο, ποιες πηγαίνουν σε συναυλίες, ποιες στα μουσεία και πόσοι στις χορευτικές σκηνές; Το βιβλίο του Νίκου Παναγιωτόπουλου και της Μαρίας Βιδάλη επιχειρεί να ανασυνθέσει την εικόνα του φιλοθεάμονος κοινού ερευνώντας πώς επηρεάζει τη συγκρότησή του η κοινωνική διαστρωμάτωση και το μορφωτικό κεφάλαιο. Η έρευνα αποτυπώνει με αριθμούς και αναλυτικές ερμηνείες το πώς η πρόσβαση στον πολιτισμό, αλλά και η παραγωγή του, παραμένουν ακόμα και σήμερα βαθιά ταξικά ζητήματα. Από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

φιλοσοφία

Maurice Merlau-Ponty: Προς μια οντολογία του συγκεκριμένου, Ιοαρδάνης Μαρκουλάτος

Στην μελέτη του για τον Μερλώ-Ποντύ, ο Ιορδάνης Μαρκουλάτος παρουσιάζει σημαντικές όψεις του πολυσχιδούς έργου ενός από τους εξέχοντες εκπροσώπους της γαλλικής φαινομενολογικής παράδοσης του 20ού αιώνα. Αφετηρία της μελέτης του συνιστά μια διάγνωση για τη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η φιλοσοφία στις μέρες μας (από την εισαγωγή): «Μια φιλοσοφία που, εν τέλει, πασχίζει να αρνηθεί τον εαυτό της: επιχειρεί απελπισμένα να εμπλουτίσει το λεκτό αντί να σμιλεύει το άλεκτο. Μια φιλοσοφία που έχει σαφώς επιλέξει να σωπαίνει περί του άλεκτου, οπότε δεν της μένει παρά να αποπειράται να μιλήσει θετικά, όχι μόνο περί πραγμάτων αλλά και περί ιδεών, αντί να προσπαθεί (παρά τις εγγενείς δυσχέρειες του εγχειρήματος) να κάνει το μόνο πράγματι δυνατό σε αυτήν, αν θέλει να διατηρήσει το διακριτό της χαρακτήρα: να διανθίζει ακάματα τον ‘αδύνατο’ λόγο της περί του άλεκτου.». Απὀ τις εκδόσεις Οκτώ.

ψυχανάλυση

Ο ελληνικός εμφύλιος: Μια ψυχαναλυτική προσέγγιση, επιμέλεια Ιωάννης Βαρτζόπουλος

Στον συλλογικό αυτόν τόμο συνδυάζεται μια συστηματική ψυχαναλυτική προσέγγιση της πρόσληψης και των επιδράσεων του ελληνικού εμφυλίου στη γενιά μετά τον εμφύλιο, όπως τις αρθρώνουν σήμερα οι αναλυόμενοι των συγγραφέων/ψυχαναλυτιών· και κάποιες προσεγγίσεις με εργαλεία της ιστορικής επιστήμης. Ξεκινώντας από βασικά ερωτήματα πώς άνθρωποι που ζουν σήμερα αντιλαμβάνονται οι ίδιοι τον εμφύλιο πόλεμο των προγόνων τους, τι εικόνα έχουν για το πώς βίωσαν οι πρόγονοί τους τον εμφύλιο, και πώς τους επηρέασαν τους ίδιους τα βιώματα του εμφυλίου των προγόνων τους, και αντλώντας κυρίως από συγκεκριμένο κλινικό υλικό οι συμβολές του τόμου αυτού συγκροτούν έναν μεθοδολογικά στέρεο λόγο για την παρουσία ελληνικού εμφύλιου σήμερα από ψυχαναλυτική σκοπιά αλλά και μία απόπειρα να συνδυαστεί αυτός ο λόγος με λόγους άλλων επιστημών. Από τις εκδόσεις Αρμός.

Η υποκειμενικότητα σε δοκιμασία στον σύγχρονο κοινωνικό δεσμό, επιμέλεια Κατερίνα Μαλίχιν και Σταύρος-Αντώνης Κουβαράς

Στις συμβολές του παρόντος συλλογικού έργου, σε μια διασταύρωση της ψυχαναλυτικής θεωρίας και πρακτικής με το πολιτικό, εξετάζονται οι επιπτώσεις του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού στον σύγχρονο κοινωνικό δεσμό. Παράλληλα και μέσα από την εξέταση αυτή, οι συγγραφείς διερωτώνται (από το οπισθόφυλλο): «Μήπως θα μπορούσαμε με τα ερωτήματά μας, όπως αναδύονται από την ψυχαναλυτική διδασκαλία και κλινική και τις έρευνές μας, να επαναπροσδιορίσουμε το πολιτικό, να επινοήσουμε έναν νέο τρόπο τού “ζούμε μαζί”, που θα μας οδηγούσε στο να πάψουμε να υποστηρίζουμε, παρά τη θέλησή μας, αυτό το θανατηφόρο σύστημα το οποίο είναι στην υπηρεσία της ενόρμησης του θανάτου, αποδυναμωμένη από οποιαδήποτε ενόρμηση ζωής;». Από τις εκδόσεις Πεδίο.