Marginalia #04 – Παρουσίαση τέταρτου τεύχους

Το τέταρτο τεύχος μας σημειώνει στο περιθώριο βιβλίων και κειμένων που αφορούν τον παγκόσμιο Μάη του 1968. Αφιερωμένο εξολοκλήρου σε αυτόν, επιδιώκει, όπως γράφει ο Γιώργος Καλαμπόκας που είχε την επιμέλειά του, να ανιχνεύσει τα στοιχεία πολιτικού μοντερνισμού που εισήγαγε, επιλέγοντας έτσι να φωτίσει μερικές από τις λιγότερο γνωστές όψεις του.

Περιηγείται στο ιταλικό θερμό φθινόπωρο μέσα από το έργο του σπουδαίου Νάννι Μπαλεστρίνι (Χρίστος Μάης), μελετά τις περίφημες «200 θέσεις για τον Κομμουνισμό» του Manifesto (Παναγιώτης Σωτήρης), μίας από τις πιο σημαντικές πολιτικές οργανώσεις που προέκυψαν στην Ευρώπη μετά το ’68, και επισκέπτεται τις δύο πιο βασικές κριτικές στις σχέσεις παραγωγής που διαμορφώθηκαν γύρω από τον Μάη (Ηλίας Ιωακείμογλου). Πραγματεύεται τη μεγαλύτερη γενική απεργία στην ευρωπαϊκή ιστορία (Δημήτρης Κουσουρής) και εξετάζει την ανάδυση της νεολαίας ως αυτόνομης κοινωνικής δύναμης μέσα στα γεγονότα του Μάη (Ηλίας Καλτσάς).

Συζητά με τη Βανέσσα Θεοδωροπούλου για τους καταστασιακούς και την ιδιαίτερη καλλιτεχνική, θεωρητική και πολιτική συνεισφορά τους και επιστρέφει στο «θέατρο» της πόλης για να θυμηθεί τον Ντεμπόρ, τον Λεφέβρ και τον Καστέλς (Τόνια Κατερίνη), που ανέδειξαν εκ νέου τη διαμόρφωση και τη δόμησή της σε διακύβευμα. Δίνει τον λόγο στον ίδιο τον Ανρί Λεφέβρ σε ένα απόσπασμα για τη δυαδική εξουσία και την αυτοδιαχείριση από την ιστορική του θεωρητική παρέμβαση κατά τη διάρκεια του Μάη και διαβάζει το σημαντικό βιβλίο της Κλαιρ Ντουσέν για τη διαδρομή του φεμινισμού στη Γαλλία, από το 1968 ως τις μέρες μας (Δέσποινα Λαλάκη). Συνομιλεί με τον Αλαίν Κριβίν, εκ των πρωταγωνιστών του Μάη, για την εμπειρία, την κληρονομιά και την επικαιρότητά του, και κάθεται σε στρογγυλό τραπέζι με τέσσερις Έλληνες, μόνιμους κατοίκους του Παρισιού, σε μια συζήτηση για την ιδεολογική χρήση και τη διεκδίκηση του Μάη από τις διάφορες πλευρές σήμερα.

Διαβάζει τον Μάικλ Σκοτ Κριστόφερσον για τους διανοούμενους ενάντια στην αριστερά και αποδομεί τον θεωρητικό λόγο του «αντι-68», αλλά και επιχειρεί μια συνολική επισκόπηση των ένοπλων κινημάτων πριν και μετά τον Μάη (Δημοσθένης Παπαδάτος). Εξετάζει την κοινωνική και πολιτική ιδιαιτερότητα του «γερμανικού Μάη» (Δήμητρα Αλιφιεράκη) και επιστρέφει στην Άνοιξη της Πράγας μέσα από τον φωτογραφικό φακό του μεγάλου Γιόζεφ Κουντέλκα (Γιάννης Σταθάτος). Συναντά τον Νταν Γεωργακάς, Ελληνοαμερικανό συγγραφέα, ακτιβιστή και καλλιτέχνη, με σπουδαία δράση στο εργατικό κίνημα του Ντιτρόιτ και στο κίνημα αλληλεγγύης στα δικαιώματα των μαύρων, και εξετάζει τις απόπειρες ανανέωσης του σινεμά γύρω από το 1968 (Χρήστος Γιοβανόπουλος).

Παρακολουθεί τη βιβλιοπαραγωγή στην Ελλάδα με αφορμή τη συμπλήρωση των 50 χρόνων του Μάη (Ελισαίος Μικρεμβολίτης) και διαβάζει το «Ρήγμα», με κείμενα του Κλωντ Λεφόρ, του Εντγκάρ Μορέν και του Κορνήλιου Καστοριάδη που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες στα ελληνικά (Σωτήρης Σιαμανδούρας). Ταξιδεύει στην ακυκλοφόρητη ακόμα στα ελληνικά αυτοβιογραφία του Ντανιέλ Μπενσαΐντ (Χρήστος Σταυρακάκης), και ξεφυλλίζει το «Αλλάζοντας τον κόσμο, αλλάζοντας τη ζωή», μια έρευνα αφιερωμένη στους αφανείς αγωνιστές και αγωνίστριες της εποχής του Μάη, η οποία μόλις κυκλοφόρησε στη Γαλλία (Ιωάννα Κασάπη). Ακολουθεί, με οδηγό την πένα του Στεφάν Οσμόν, τις ενδεικτικές τροχιές μερικών από τους νεαρούς πρωταγωνιστές εκείνου του Μάη (Αριάδνη Μοσχονά).

Στη στήλη Ψυ, μιλάμε για το βρετανικό αντιψυχιατρικό κίνημα με αφορμή ένα δοκίμιο του Πέρυ Άντερσον γραμμένο τον Αύγουστο του 1968 (Δανάη Καρυδάκη), ενώ στη στήλη του κινηματογράφου θυμίζει την «εξέγερση των εικόνων» της δεκαετίας του 1960 (Δημήτρης Λένης). Στο Παλαιοβιβλιοπωλείο επιστρέφει στο περίφημο Αυτός που ήρθε απ’ έξω του Ρομπέρ Λινάρ για να μας θυμίσει την ιστορία των «εγκατεστημένων» στα γαλλικά εργοστάσια μετά τον Μάη (Γιώργος Καλαμπόκας), και στο Φωτοζουρνάλ συζητά με αφορμή μια από τις πιο διάσημες φωτογραφίες από τα γαλλικά οδοφράγματα.

Στη στήλη της μουσικής προσεγγίζει την «ψυχεδελική συνιστώσα» της εξεγερσιακής κίνησης του ‘60 (Δημήτρης Ιωάννου) και στις ΣτΜ επιχειρεί να αποδώσει στα ελληνικά μερικά από τα πιο γνωστά συνθήματα του Μάη (Άννα Καρακατσούλη). Από πλευράς πρωτότυπης λογοτεχνικής παραγωγής, μεταφράζουμε ένα πρόσφατο ποίημα του Αμερικάνου ποιητή Μάικ Έσιγκ για το παγκόσμιο ‘68 (Αντώνης Γαζάκης) και σας προτείνουμε το χιουμοριστικό μικροδιήγημα του Γιώργου Πινατέρου, «Πλατεία Βησσαριόνοβιτς». Τέλος, στη στήλη της Βιβλιοπολιτικής μας μιλά ο μεταφραστής Γιώργος Καράμπελας για τη μετάφραση στην Ελλάδα.

Καλή ανάγνωση!

Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Φράιμπουργκ, Βιέννη, Νέα Υόρκη, Παρίσι, Βερολίνο

06.06.2018